Rughernia - UMC Utrecht (2024)

Een rughernia in de onderrug is een uitstulping van de tussenwervelschijf. Deze kan drukken op een zenuwwortel, wat meestal pijn geeft in één of beide benen en soms ook uitvalsverschijnselen veroorzaakt, zoals kracht- of gevoelsverlies.

Mijn patiënt doorverwijzen

Symptomen uitklapper, klik om te openen

Uw lichaam

Binnen in het wervelkanaal in uw rug, in de 'tunnel' door de wervels, loopt van boven naar beneden het ruggenmerg. Het ruggenmerg ligt binnen in een koker van hersenvliezen, de zogenaamde 'durale zak'. Vanuit het ruggenmerg beginnen de zenuwwortels. Omhuld door een stuk hersenvlies, verlaten de zenuwwortels het wervelkanaal tussen twee wervels via het zenuwwortelkanaal. De plaats waar zo'n zenuwwortel het wervelkanaal verlaat, ligt met name in de onderrug ook dicht bij de tussenwervelschijf. Als op die plek een uitstulping van de tussenwervelschijf zit, klemt soms, afhankelijk van de grootte en de plaats, de zenuwwortel af. Daardoor kunnen klachten zoals rugpijn, maar vooral uitstralende pijn in het been, soms met krachtvermindering en gevoelsverlies ontstaan.

Klachten

Bij een rughernia heeft u vaak pijn in uw rug. Ook straalt deze pijn zich uit in uw arm of been, met een doof of prikkelend gevoel.

Caudasyndroom

Bij een hele grote hernia kan het gebeuren dat niet slechts één zenuw wordt afgekneld, maar de hele durale zak (alle zenuwen die daar lopen) onder in de rug afknellen. Dit kan leiden tot verlammingsverschijnselen met name van de voeten, gevoelsstoornissen met name ook bij de schaamstreek en verlies van controle over blaas en endeldarm. Dit is een reden om zo spoedig mogelijk te opereren. Bij dergelijke klachten dient u met spoed contact op te nemen met de (dienstdoende) huisarts om naar het ziekenhuis te worden doorverwezen.

Oorzaken uitklapper, klik om te openen

Een uitstulping van de tussenwervelschijf ontstaat door slijtage. Slijtage van een tussenwervelschijf gebeurt bij iedereen, bij de één meer dan bij de ander.
Iedereen kan een rughernia krijgen. Waarom dit bij de één wel en bij de ander niet gebeurt, weten we niet. Wel kunnen in bepaalde families hernia's iets vaker optreden. Ook roken versnelt de slijtage van de tussenwervelschijven. De pijnuitstraling neemt vaak toe bij hoesten, niezen en persen, omdat de druk in het wervelkanaal - en dus ook op de zenuwwortel - daarmee wordt verhoogd.

Onderzoek en diagnose uitklapper, klik om te openen

Om te zien of uw klachten inderdaad door de hernia worden veroorzaakt, doen we drie verschillende onderzoeken:

• MRI-scan - Een MRI-scan is de beste methode om te zien of u een hernia hebt.
• CT-scan - Met de CT-scan kunnen we vooral de botstructuren van de wervelkolom goed zien.
• Caudografie - We maken de wervelkanaal beter zichtbaar met contrastmiddel, en maken een CT-scan. Dit wordt zelden nog uitgevoerd, vooral als MRI onderzoek wel mogelijk is.

Behandeling uitklapper, klik om te openen

Er zijn twee behandelingsmogelijkheden voor een rughernia:

• Operatie aan de wervelkolom
• Fysiotherapie, rust en pijnstillers

Verreweg de meeste hernia's gaan vanzelf over (70% binnen 3 maanden). Onhoudbare pijn zeker als die langer aanhoudt is een operatie indicatie. Omdat de meeste hernia's dus goed overgaan na ongeveer 3 maanden zal vaak eerst worden afgewacht en krijgt u rust en fysiotherapie en pijnstillers voorgeschreven. Alleen rugpijn is geen reden om te opereren. Een caudasyndroom is altijd reden om snel te opereren. Indien tot operatieve behandeling wordt overgegaan zal in het UMC in het algemeen een zogenaamde microdisectomie worden verricht. Dit is echter afhankelijk van de grootte en plaats van de hernia.

Er zijn twee soorten operatie-indicaties (wervelkolomchirurgie):

• Absolute operatie-indicatie: U hebt ernstige of snel optredende uitvalverschijnselen (bijvoorbeeld verlammingen) door druk van de hernia op een zenuw of op het ruggenmerg.
• Relatieve operatie-indicatie: U hebt zo veel last van pijn, dat u hierdoor niet meer goed kunt functioneren.

Vooruitzichten

We kunnen de hernia opereren, via wervelkolomchirurgie, of uw klachten lossen zich vanzelf op. We opereren niet iedere hernia. Een belangrijke voorwaarde om u te opereren, is dat de hernia uw klachten veroorzaakt. Zelfs dan gaan de klachten vaak vanzelf over, eventueel met fysiotherapie, pijnstillers en veel rust. In het algemeen houden we aan om niet eerder dan 6 weken, maar wel binnen 6 maanden, te opereren.

Operatie aan de wervelkolom

Bij het UMC Utrecht uitklapper, klik om te openen

Meer informatie over wervelkolomchirurgie leest u in deze patiëntenfolders

Meer weten uitklapper, klik om te openen

Wat hoort er bij dit ziektebeeld

• Verpleegafdeling Algemene en acute neurologie en neurochirurgie (C3 west)
• Specialisme Neurochirurgie

Zorgkosten

Meer over zorgkosten

Contact uitklapper, klik om te openen